Tarikatları iki kısımda toplamak mümkündür:
1. Cehri Tarikatlar: Bu yolda İmam-ı Ali Kerremullahi veche Hazretleri ve on iki imam vasıtası ile gelmiş ve kıyamete kadar devam edecektir.
2. Hafi Tarikatlar: Bu yol, Ebubekir Radıyallahu anh Hazretleri’nden gelmiş olup mürşidlerinin adına göre isim alıp çeşitli kollara ayrılıp zamanımıza kadar gelmiş ve kıyamete kadar da devam edecektir.
Tarikat; Zikir ile Allah Celle Celaluhü Hazretleri ne kavuşma yoludur. Zikir, Allah Celle Celaluhü Hazretlerini hatırlamak demektir. Her sözünde ve her işinde O’nun emirlerine sımsıkı sarılmak, yasaklarından kaçmaktır. İnsanı Allah Celle Celaluhü Hazretlerine kavuşturan yollar ikidir;
1. “Nübüvvet yolu”: Peygamberlerin yakınlığı olup insanı aslın aslına ulaştırır.
2. “Velayet Yoludur”: Kutuplar, Evtad ve bütün Evliya hep bu yoldan kavuşmuşlardır. Bu yol sulûk yoludur. Evliyanın cezbeleri de bu yolun cezbeleridir. Bu yoldan kavuşanlar birbirlerine vasıta ve perde olurlar. Bu yoldan vasıl olanların önderi ve en üstünleri ve ötekilere vasıta olanı ilmin kapıcısı İmam-ı Ali Kerremullahi veche hazretleri’dir. Bu yolda gelen feyizlerin kaynağı olur. Resulûllah Sallallahu aleyhi vesellem Efendimiz ’den gelen feyizler marifetler hep O’nun vasıtası ile gelir. Fatımat-üz-Zehra Radıyallahu anh Hazretleri ve İmam-ı Hasan Radıyallahu anh ile İmam-ı Hüseyin Radıyallahu anh Hazretleri bu makamda, İmam-i Ali Kerremullahi veche Hazretleri ile ortaktırlar. İmam-ı Ali Kerremullahi veche Hazretleri dünyaya gelmeden önce de bu makamda idi. Vefat ettikten sonra da bu yolda her veliye gelen feyizler, hidayetler yine O’nun vasıtası ile gelmektedir. Çünkü kendisi bu yolun en yüksek noktasında bulunuyor. Bu makamın sahibi Hazreti Muhammed Sallallahu aleyhi vesellem Efendimiz ’den sonra O’dur. O’ndan yayılan feyizler, İmam-ı Hasan Radıyallahu anh ve İmam-ı Hüseyin Radıyallahu anh Hazretleri vasıtası ile geldi. Daha Oniki İmam’dan sağ olanları da vasıta oldular. Bunlardan sonra gelen evliyaya feyizler bu Oniki İmam vasıtası ile geldi.
Eş Şeyh Es Seyyid Abdûlkâdir Geylânî Kaddesallahu Sırruh Hazretleri, dünyaya gelip veli oluncaya kadar hep böyle idi. Bu da bu vazifeye kavuştu. Ondan sonra gelen bütün evliyaya Oniki İmam’dan Radıyallahu anh feyizler ve bereketler, Pir Abdûlkâdir-i Geylânî Kaddesallahu Sırruh Hazretleri’nin vasıtası ile geldi. Kıyamete kadar böyle devam edecektir. Başka hiç bir veli bu makama kavuşamadı. Bunun içindir ki: “Önceki velilerin güneşleri battı, bizim güneşimiz ufuk üzerinde sonsuz kalacak, hiç batmayacaktır.” buyurmuştur.
Pir Abdûlkâdir Geylânî Kaddesallahu Sırruh Hazretleri’ne Oniki İmam Efendilerimizin vazifeleri verilmiştir. Rüşt ve hidayete vasıta olmuştur. Kıyamete kadar her veliye feyizler O’nun vasıtası ile gelecektir. Pir Abdûlkâdir Geylânî Kaddesallahu Sırruh Hazretleri’nin bu vasfından dolayı O’na “Gavs’ul Azam” denilmiştir.9